Kiedy sąd może odstąpić od wymierzenia kary?

Odstąpienie od kary ma charakter szczególny i może nastąpić w sytuacjach jasno określonych przepisami. Art. 59 ust.1 określa, na jakich warunkach i w jakich sytuacjach sąd może odstąpić od wymierzenia kary bazując na tej konkretnej regulacji prawnej. Warto podkreślić, że w przypadku przestępstwa, które jest zagrożone karą o łagodniejszym wymiarze a jego szkodliwość społeczna jest niewielka, sąd może odstąpić od wymierzenia kary, jeżeli jednocześnie orzeknie środek karny, przez realizację którego cele kary zostaną spełnione. Przepis ten nie ma zastosowania dla sprawcy przestępstwa o charakterze chuligańskim.

Instytucja odstąpienia od wymierzenia kry może zostać zastosowana tylko w przypadku osoby, która jest winna wyrażonemu w oskarżeniu czynu. Osoba taka jest skazana a informacje o tym widnieją w jej karnej karcie. Gdy sąd wobec osoby odstąpił od wymierzenia kary, zatarcie jej skazania następuje z mocy prawa z upłynięciem roku po wydaniu prawomocnego orzeczenia w tej sprawie.

Aby sąd miał możliwość zastosowania odstąpienia od wymierzenia kary i jednocześnie mógł zastosować środek karny, muszą być spełnione poszczególne warunki:

1. Rodzaj popełnionego przestępstwa musi należeć do takich, które są zagrożone tylko jedną sankcją oznaczającą pozbawienie wolności do lat 3 lub być zagrożone innymi łagodnymi sankcjami tj. grzywną,
2. Popełniony czyn musi się charakteryzować małą szkodliwością społeczną. Sąd decyduje o tym na drodze oceny konkretnego przestępstwa.
3. Sąd ma obowiązek orzec środek karny, który będzie spełniać wszystkie funkcje kary. Zastosowany może zostać każdy ze środków karnych określonych w art. 39 Kodeksu karnego.

Instytucja ta nie jest stosowana w przypadku czynów o charakterze chuligańskim, ponieważ wobec nich stosowany jest tzw. tryb przyśpieszony, który jest specjalnie przeznaczony do prowadzenia spraw przeciwko chuliganom. Przepis ten został dodany do kodeksu karnego ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw i wszedł w życie 12 marca 2007 r.

Joanna Walerowicz
www.gazetaprawo.net